Jakość komunikacji lekarza z pacjentem fundamentem medycyny

Dlaczego komunikacja z pacjentami jest słabą stroną polskich lekarzy?

Jeśli jakość komunikacji lekarza z pacjentem jest fundamentem medycyny, to od optymalnego rozwiązania problemu stosunków lekarz-pacjent (ale także pacjent - pozostały personel medyczny), a nie tylko od pieniędzy zależy jakość funkcjonowania medycyny. We wzajemnych kontaktach świata medycznego z pacjentami, zarówno w ocenie jakości funkcjonowania służby zdrowia, jak i w dużej mierze w osiąganych wynikach leczenia najważniejszy zawsze był i jest sposób traktowania pacjenta i wzajemne zaufanie. Szkoda, że postęp w medycynie poza zwiększoną możliwością leczenia wielu schorzeń, szczególnie w stanach zagrożenia życia, zaowocował także jej dehumanizacją i zbyt często niewłaściwym, przedmiotowym traktowaniem pacjentów.
              Zastanówmy się, co jest przyczyną tego stanu rzeczy:

1. Funkcjonowanie medycyny w oparciu o kartezjańsko-newtonowski paradygmat mechanistyczny, w myśl którego człowieka maszynę usiłuje naprawiać lekarz inżynier.
2. Brak selekcji kandydatów na studia medyczne pod kątem cech osobowości i prawdziwych zainteresowań.
3. Programy studiów medycznych oparte na przestarzałej filozofii medycyny, pozbawione szerokich podstaw z zakresu najnowszych osiągnięć fizyki, propedeutyki, psychologii i psychosomatyki.
4. Postępujący zanik wzorców osobowych mistrzów - wykładowców akademickich i lekarzy prowadzących zajęcia praktyczne ze studentami oraz ordynatorów oddziałów szpitalnych w trakcie specjalizacji.
5. Stopniowe i systematyczne ograniczanie roli badania podmiotowego i przedmiotowego, związanego z fizycznym kontaktem lekarza z pacjentem.
6. Nadmierne rozbudowywanie diagnostyki w oparciu o badania instrumentalne, laboratoryjne i obrazowania, kosztem najważniejszego w diagnostyce badania podmiotowego i przedmiotowego.
7. Nadmierna koncentracja na nie zawsze uczciwych statystykach medycznych, często sponsorowanych przez producentów leków.
8. Coraz większy, niekorzystny dla pacjentów wpływ firm farmaceutycznych i producentów sprzętu medycznego na proces szkolenia studentów medycyny i lekarzy.

9. Ignorowanie przez polityków i decydentów służby zdrowia postępu wielu nauk, wiedza z zakresu których była tradycyjnym źródłem inspiracji i aktualizacji filozofii medycyny.

9. Brak prawidłowego systemu fachowego nadzoru nad jakością funkcjonowania kadr medycznych.

10. Niechęć a często i jawny opór Izb Lekarskich w stosunku do wysiłków zmierzających do integracji w medycynie, mimo zaleceń Unii Europejskiej. 

11. Sterowanie sprawami organizacji medycyny poprzez często zmieniające się rządy i układy partyjne, zainteresowane przede wszystkim utrzymaniem się przy władzy, a nie istotnym doskonaleniem funkcjonowania państwa i ochrony zdrowia.

12. Brak poszanowania praw pacjentów i częste traktowanie ich z wyższością zamiast układów poziomych.

13. Tworzenie przez medycynę akademicką i organizatorów służby zdrowia ułudy, że podstawowym sposobem na życie w zdrowiu i leczenie są szczepienia ochronne, bez względu na ich skuteczność i bezpieczeństwo a także instrumentalne badania okresowe oraz ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarskich na temat leczenia, choćby nawet ich wynik był  odwrotny od zamierzonego.

14. Ograniczanie leczenia do  farmakoterapii chemicznej i zabiegów operacyjnych, kosztem  wielu bezpiecznych i skutecznych metod naturalnych z kompleksową rehabilitacją psychofizyczną na czele.

15. Częsta psychologiczna jatrogenia, polegająca nie tylko na przedmiotowym traktowaniu pacjentów przez lekarzy ale także na zbyt często przedwczesnym i bezpodstawnym informowaniu pacjentów o nieuleczalności ich schorzeń.

16. Straszenie nieuleczalnością schorzeń owocujące złym rokowaniem, wynikającym z załamania psychicznego pacjenta i jego najbliższych. A przecież podstawowym obowiązkiem dobrego lekarza jest umiejętna mobilizacja pacjenta i jego otoczenia do czynnego angażowania się w proces leczenia i nadzieja podbudowana wiarą w wyleczenie.

17. Nie tylko brak odpowiednich podstaw prawnych do korzystnej dla pacjentów innowacyjności, ale także rozumienie przez innowacyjność przede wszystkim działań związanych z postępem technicznym. Nowych, instrumentalnych metod diagnostyki, nowych leków, nowych zabiegów operacyjnych, nowego wyposażenia laboratoriów i sal operacyjnych. Ale dzieje się to kosztem hamowania tak ważnych i realizowanych z powodzeniem w wielu przodujących krajach świata innowacji polegających na integracji nowych osiągnięć z tradycyjnymi, ważnymi w większości kultur i epok w dziejach ludzkości. Mam na myśli integrację metod medycyny konwencjonalnej z medycyną naturalną i niekonwencjonalną. Takiej integracji od wielu lat oczekują polscy pacjenci, a jej brak jest jednym z istotnych powodów niezadowolenia naszego społeczeństwa z jakości  funkcjonowania polskiej służby zdrowia.

18. Niewłaściwe podejście mediów medycznych, nie wyłączając mediów elektronicznych do najważniejszych problemów w polskiej służbie zdrowia.  Pilnie obserwują one to, co dzieje się w najbogatszych krajach świata, zamieszczając nawet niewiele nowego wnoszące, publikowane tam wiadomości, kosztem pomijania tego, co z zakresu integracji w medycynie dzieje się w Polsce, Europie czy w krajach innych kręgów kulturowych. Wbrew najnowszej wiedzy przyrodniczej starają się ignorować wszystko, co ma jakikolwiek związek z medycyną naturalną. Jako dowód niech posłuży fakt, że na większości medycznych portali elektronicznych wśród dziesiątków tematów i działów brak działu pt. Medycyna naturalna. Mało, na wielokrotne pytania dlaczego tak się dzieje, nikt nie chce udzielić odpowiedzi.       

            Te, moim zdaniem podstawowe przyczyny złej komunikacji lekarzy z pacjentami można by stosunkowo łatwo wyeliminować przy innym podejściu do ww. problemów i to bez większych nakładów finansowych. Potrzebne do tego jest jednak głębsze zrozumienie znaczenia i korzyści z rozsądnej integracji w medycynie przez polityków i decydentów medycznych, odpowiednio wspieranych przez Izby Lekarskie i środki masowego przekazu, także, a może nawet przede wszystkim przez media o tematyce medycznej, a ponadto dobra wola i determinacja do podjęcia koniecznych zmian.

Bo medycyna jest dla pacjentów a nie dla lekarzy i decydentów służby zdrowia!